گوش اشاره به حكمت نهفته در آن
گوش اشاره به حكمت نهفته در آن
- دوشنبه, مهر 13 1394
- بازدید: 7779
گوش اشاره به حكمت نهفته در آن
امام صادق (ع)- خطاب به مفضّل بن عمر- : اى مفضل ! بينديش ... كه چرا درونِ گوش ، به سان يك زندان پيچ در پيچ است ؟ مگر جز براى آن است كه صدا در آن ، پياپى روان شود و سرانجام ، به شنوايى برسد، و نيز براى آن كه شتاب باد را در هم شكند و به گوش ، صدمه نرساند.
حكمت موجود در مايع گوش
امام صادق عليه السلام : خداوند تبارك و تعالى -... گوش ها را تلخ قرار داد؛ و اگر اين نبود، جنبندگان بر آن هجوم مى بردند و مغز وى را مى خوردند.
امام صادق عليه السلام : خداوند، از سر منت ، بر آدمى در گوش وى ، تلخى قرار داد؛ و اگر اين نبود، جنبندگان بدان در مى آمدند و مغز وى را مى خوردند.
امام صادق عليه السلام : خداوند (عزوجل ) گوش ها را تلخ قرار داد تا هر چه بدان در مى آيد، بميرد؛ و اگر اين نبود، حشراتِ(خزنده ) آدمى زاده را مى كشتند.
اشاره به حكمت نهفته در بينى
امام صادق عليه السلام : سوراخ بينى ، در پايين آن قرار داده شده است تا بيمارى (عفونت )هايى كه از مغز فرود مى آيد، از آن پايين بيايد و بوها از آن بالا برود و به مشام برسد، در حالى كه اگر اين سوراخ در بالاى بينى بود، نه بيمارى اى از آن به زير مى آمد و نه بويى را حس مى كرد.
امام صادق عليه السلام : خداوند - تبارك و تعالى - در سوراخ هاى بينى ، آب (مخاط) قرار داد تا به كمك آن ، نفس ، بالا و پايين برود و شخص ، بوى خوش را از بد، باز شناسد.
امام صادق عليه السلام : خداوند (عزوجل ) بينى را سرد و مخاطى قرار داد تا هيچ دردى را در سر، فرو مگذارد، مگر اين كه بيرونش آورد؛ و اگر اين نبود، مغز سنگين ، مى شد و كِرم مى افتاد.
اشاره به حكمت نهفته در حنجره
امام صادق (ع)- خطاب به مفضّل بن عمر -: اى مفضّل ! در صدا و كلام فراهم بودن ابزارهاى آن در انسان ، فراوان انديشه كن . حنجره ، همانند لوله اى براى بيرون آمدن صداست و زبان ، لب ها و دندان ها، براى شكل گرفتن حروف و آواها. مگر نمى بينى هر كس دندان هايش بيفتد، نمى تواند ((سين )) را درست ادا كند و هر كس داراى لب نباشد نمى تواند ((راء)) را به فصاحت ، ادا كند؟
همانندترين چيز به اين پديده ، يك سر سُرناى بزرگ است . حنجره به نىِ آن مى ماند. ريه ، همانند آن انبانى است كه دميدن را انجام مى دهد تا هوا به نِى در آيد، اندام هايى هم كه بر ريه فشار مى آورند تا صدا (از حنجره ) بيرون آيد، همانند آن انگشت هايى است كه انبان را مى فِشُرد تا هوا در نِى درآيد و لب ها و دندان هايى هم كه صدا را به حروف و آواها بدل كنند، به انگشت هايى مى مانند كه در دهانه ى نِى حركت مى كنند تا از ناى نى ، آهنگ بسازند. البته ، هر چند در دلالت و تعريف ، مخرج صدا را به اين سُرنا تشبيه كنند، امّا در حقيقت ، اين سُرناست كه بايد به مخرج صدا تشبيه شود.
اكنون تو را از آواهايى كه براى ساخت كلام و ايجاد حروف در اندام هست ، آگاه ساختم ؛ امّا در اين اندام ها، افزون بر آنچه يادآور شدم ، منافعى ديگر نيز هست :
حنجره ، جايى است كه اين نسيم ، از آن به سوى ريه راه مى گشايد تا با تنفّس دايمى - كه اگر اندكى متوقف شود، انسان مى ميرد - قلب را باد بزند و خُنَكش گردانَد.
با زبان ، مزه ها احساس مى شود و انسان ، مى تواند آنها را از هم باز شناسد و هر يك را به تنهايى تشخيص دهد: شيرين را از تلخ ، تُرش را از مَلَس ، شور را از گوارا، و خوش مزه را از بدمزه ؛ افزون بر اين كه همين اندام ، بر فرو بردن آسان خوردنى ها و نوشيدنى ها يارى مى رساند.
دندان ها، غذا را مى جَوَند تا نرم شود و گوارش آن آسان گردد. دندان ها با وجود اين ، تكيه گاهى براى لب هايند كه از درون دهان ، آنها را نگه مى دارد و تقويت مى كند. گواه ، آن كه مى بينى كسى كه دندان هايش ريخته لب هايش نيز افتاده و حركت آنها نا به سامان است .
با لب ها نوشيدنى مكيده مى شود تا آنچه از نوشيدنى ها به درون مى رسد، به اندازه و سنجيده باشد؛ نه يك باره به درون فرو ريزد و شخص از آن گلوگير گردد يا درون را بيازارد. دو لب ، افزون بر اين ، به دو لنگه ى درِ هماهنگ مى مانند كه بر روى دهان ، بسته مى شوند و انسان ، هرگاه بخواهد، آنها را باز مى كند و هر گاه بخواهد، مى بندد.
در آنچه از اين حقايق وصف كرديم ، اين نكته روشن مى شود كه هر يك از اين اندام ها، به گونه اى ويژه عمل مى كنند و هر يك ، منافعى چند دارند، آن سان كه يك ابزار، به چند كار مى آيد؛ همانند تيشه كه هم در نجارى از آن استفاده شود، هم در كندن و هم در ديگر كارها....
اى مفضّل ! چه كسى در حلق ، دو روزن قرار داده است : يكى براى خروج صدا - و اين ، همان حلقوم (ناى ) است كه به ريه مى پيوندد - و ديگرى براى گذر غذا - و اين مِرى است كه به معده مى پيوندد و غذا را بدان مى رساند -، و (چه كسى ) بر حلقوم ، سرپوشى قرار داده است (زبان كوچك )، تا نگذارد غذا به ريه برسد و (شخص را) بكشد؟
چه كسى ريه را خُنك كننده ى سستى ناپذير و بى توقف قلب ، قرار داده است تا نگذارد حرارت در قلب ، جاى گيرد و به نابودى بينجامد؟
اشاره به حكمت نهفته در شُش ها
امام صادق (ع)- به طبيب هندى -: قلب به شكل ميوه ى صنوبر است ؛ زيرا وارونه است . يك سرِ قلب ، باريك قرار داده شده است تا لابه لاى ريه برود و با سردى آن خُنك شود، مبادا كه مغز از گرماى آن بسوزد.
ريه ، دو پاره قرار داده شده است تا قلب ، در لابه لاى فشارگاه هاى آن قرار گيرد و با حركت آن ، خُنك شود.
امام صادق عليه السلام : عقل از قلب است ، اندوه از جگر، نَفَس از ريه .
سودمند براى درمان برخى بيمارى هاى بينى و حنجره
امام صادق عليه السلام : براى گلودرد، چيزى همانند شورباى شير نيافته ايم .
فوايد زكام
امام صادق عليه السلام : پيامبر خدا، زكام را درمان نمى كرد و مى فرمود: ((هيچ كس نيست كه رگى از جذام در او نباشد؛ و چون زكام به شخص برسد، اين رگ را در هم مى كوبد)).
سودمند براى درمان زكام
امام صادق عليه السلام : پنبه اى را به روغن بنفشه آغشته مى كنى و به هنگام خفتن در نشيمنگاهت مى گذارى . به خواست خداوند، براى زكام ، سودمند است .
طب الائمه (عليهم السلام)-به نقل از ابراهيم بن ابى يحيى ، از امام صادق (ع) -: از زكام نزد امام (ع) اظهار ناراحتى كردم . فرمود: ((پديده اى از پديده هاى خداوند، و سربازى از سربازان خداست كه خداوند، آن را به پيكار با بيمارانى در تن تو برانگيخته ، تا آن را از جاى بركَنَد. پس چون آن را از ميان بركَند، بر تو باد.
پياز
الكافى - به نقل از محمد بن عبدالله بن محمد جعفى -: امام صادق (ع) از پياز ياد كرد و فرمود: (( بوى دهان را خوش مى سازد، بلغم را مى برد و بر توان جنسى مى افزايد.))
حوك
امام صادق عليه السلام :
حَوْك (بادروج )، سبزى پيامبران است . بدانيد كه در آن هشت ويژگى است : گرفتگى هاى عروق و مجارى را مى گشايد؛ آروغ را خوشبو مى سازد؛ دهان را بوى خوش مى بخشد؛ اشتها آور است ....
تره
الكافى - به نقل از فرات بن احنف -: از امام صادق (ع) درباره ى تَره پرسيدند. فرمود: ((بخور؛ چرا كه در آن چهار ويژگى است : بوى دهان را خوش مى سازد...))
مشكك
امام صادق عليه السلام : مُشكك را لا به لاى دندان هاى خويش كنيد؛ چرا كه دهان را خوش بو مى كند و بر توان همبسترى مى افزايد.
آويشن و نمك
مكارم الاخلاق :
امام صادق (ع) فرمود: ((چهار چيز است كه ديده را جلا مى دهد و سود دارد و زيانى نمى آورد.
درباره آنها از او پرسيدند.
فرمود: ((آويشن و نمك كه چون در كنار هم قرار گيرند (مخلوط شوند) بادها را از دل برون مى رانند، انسداد را مى گشايند، بلغم را مى سوزانند، آب را (در بدن ) به جريان در مى آورند، بوى دهان را خوش مى سازند: معده را نرمى مى دهند، بوهاى بد را از دهان ببرند و آلت را سفتى مى بخشند)).
سرمه كشيدن
امام صادق عليه السلام : سرمه كشيدن ، دهان را تَر و تازه مى كند.
امام صادق عليه السلام : سرمه كشيدن در هنگام شب ، دهان را خوش بو مى كند و منفعت آن تا چهل روز، استمرار مى يابد.
مكارم الاخلاق :
امام صادق (ع) فرمود: ((بر شما باد سرمه ، كه دهان را خوش بو مى كند؛ و بر شما باد مسواك ، كه ديده را جلا مى دهد)).
(راوى ) پرسيد: چگونه ؟
فرمود: ((زيرا چون مسواك زند، بلغم فرو نشيند و در پى آن ، ديده ، جلا يابد؛ و چون سرمه كشد، بلغم برود و دهان ، خوش بو شود)).
امام صادق عليه السلام : سرمه ، مو را مى روياند، اشك ريزش را مى خشكاند، آب دهان را گوارا مى سازد و ديده را جلا مى دهد.
خضاب كردن
امام صادق عليه السلام : حنا كردن ، بدبويى عَرَق را از ميان مى بَرَد، و بر طراوت و تازگى چهره مى افزايد، بوى دهان را خوش مى سازد و فرزند را نكو مى كند.
آب نيم گرم (وِلَِرم )
امام صادق عليه السلام : پيامبر خدا به هنگام افطار با حلوايى آغاز مى كرد و بدان روزه مى گشود. اگر حلوا نمى يافت با شكرينه اى ديگر يا چند دانه خرما و اگر اين نيز يافت نمى شد با آب نيم گرم . آن گاه مى فرمود: و ((معده و جگر را پاك مى كند، دهان را خوش بو مى سازد و دندان ها را تقويت مى كند...)).
آنچه دهان و لثه را استحكام مى بخشد
سركه ى شراب
امام صادق (ع)- هنگامى كه نزد ايشان از سركه ى شراب ياد شد -: آن ، جنبندگان شكم را مى كُشد و دهان را استحكام مى دهد.
امام صادق عليه السلام : سركه ى شراب ، لثه را تقويت مى كند، جنبندگان شكم را مى كُشد و عقل را نيز نيرو مى بخشد.
پياز
امام صادق عليه السلام : پياز بخوريد، چرا كه سه ويژگى دارد: بوى دهان را خوش مى سازد، لثه را نيرو مى بخشد، و آب و توان آميزش را افزون مى كند.
آنچه دندان ها را تقويت مى كند
شانه زدن
امام صادق عليه السلام : شانه زدن ريش ، دندان ها را استحكام مى بخشد.
امام صادق عليه السلام : شانه كردن موى سر، بلغم را از ميان مى بَرَد، شانه زدن ابروها، ايمنى از جذام است و شانه زدن موى گونه ها، دندان ها را استحكام مى دهد.
برخى از عوامل بيمارى هاى دهان و دندان
امام صادق عليه السلام : از مسواك زدن در حمام ، حذر كن ؛ چرا كه وباى دندان ها را در پى مى آورد.
آنچه براى درمان دندان درد سودمند است
طب الائمه (عليهم السلام ) - به نقل از محمد بن ابى نصر، از پدرش ، از امام صادق (ع) -: نزد امام (ع) از ناآرامى سر و دندان هايم و از دردى شديد در چشم هايم - تا جايى كه صورتم در اثر آن ورم كرده بود - اظهار ناراحتى كردم .
فرمود: ((بر تو باد اين كاسنى . آن را بِفشُر و آبش را بگير و از اين شكر طَبَرزَد، به مقدار فراوان ، بر آن بريز، چرا كه درد را تسكين مى دهد و ضرر آن را دفع مى كند))
من به خانه ى خود رفتم و همان شب ، پيش از آنكه بخوابم ، اين دارو را ساختم و خوردم و بر آن خوابيدم . صبح كه شد، به حمد و منت الهى بهبود يافته بودم .
سودمند براى درمان و رفع بوى بد دهان
امام صادق عليه السلام :: مسواك زدن ، ديده را جلا مى دهد و سرمه ، بوى بد دهان را مى برد.